Blog

İşletmenizde can ve mal güvenliğini sağlamak için bir Yangın Algılama ve Alarm Sistemi kurdurdunuz. Sistemin sürdürülebilirliği ve verimini sağlamak amacıyla bir bakım firmasıyla çalışıyorsunuz. Peki ya firmanın işini eksiksiz yapıp yapmadığını nasıl anlayacaksınız?

Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinizin gerektiğinde aktif olacağından emin olabilmek için öncelikle standart ve yönetmeliklere uygun bir bakım hizmeti aldığınızdan emin olmalısınız. Bakım çalışmasında yapılması gereken tüm adımlar standart ve yönetmelikler kapsamında açıklanmıştır.

Aksi takdirde gerektiğinde çalışacağını umduğunuz sisteminiz, bakım sürecindeki bir eksiklikten dolayı çalışmayabilir ve siz bunu yangının ortasındayken fark edebilirsiniz.

Bakım hizmeti alırken dikkat etmeniz gerekenler şunlardır:

1. Yönetmelik ve Standartlara Uygunluk
2. Bakım Aşamaları
3. Yıllık Bakım
4. Acil Durum ve Performans Testleri
5. Rapor Kayıtları ve Uzmanlık Sertifikaları

1. Yönetmelikler ve Standartlar: Sisteminiz işlevselliğini sağlayan bakım ihtiyaçlarını açıklar, sorumlu olduğunuz yasal ve idari zorunluluklarınızın çerçevesini belirler. TS-EN 54 ürün standartlarını ve uygulama kılavuzlarını içeren bir dizi Avrupa standardıdır. Ülkemizde ise “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” şartlarına uygun bakım yapılması kararname ile zorunlu kılınmıştır.

2. Yangın Algılama Sisteminin Bakım Aşamaları: Bakım süreçleri periyodik kontrol, ara bakım ve acil durum testleri şeklinde ayrılır. Bu süreçlerde, görsel ve fiziksel kontrol sağlanmalıdır. Fonksiyon testleri yapılmalı, yazılım ve donanım kontrolleri sağlanmalıdır.

• Bakım Periyotları günlük, aylık ve yıllık olarak sürdürülmelidir.
  • Günlük Kontrollerde sistem göstergeleri ve alarm sinyalleri kontrol edilmelidir. Bakım sözleşmeli yetkili firmanız haricinde tesis ekibinizin günlük ve aylık olarak göz kontrolü ve olay hafızası kontrolünü sağlaması ve yangın kütüğüne işlemesi gereklidir.
  • Aylık Kontrollerde sisteme bağlı her bir cihazın çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.
  • Yıllık (Periyodik) Kontrol esnasında ise sistemin tüm uç birim elemanlarının genel kontrolü, fonksiyonel testleri, kalibrasyon ve tüm bileşenlerin bakım süreci yer almalıdır. Acil durum senaryoları uygulanmalıdır.

Görsel ve Fiziksel Kontrol

• Cihaz Temizliği: Dumanı veya ısıyı algılayabilmesi için dedektörler üzerinde toz, kir, pislik birikmesini önlemek amacıyla periyodik olarak temizlenmelidir. Ayrıca dedektörlerin yerleri de periyodik olarak kontrol edilmelidir. Bina içindeki olası değişen mimari yüzünden engellenen noktalar varsa dedektörlerin yerleri de değiştirilmelidir.
• Kablo ve Bağlantı Kontrolü: Sistem içerisindeki tüm kablolar, olası kısa devre veya kopmaların tespiti için incelenmelidir. Yangın anında herhangi bir hasar görmemeleri için doğru şekilde yalıtılmış olduklarından emin olunmalıdır.
• Panel Testi: Gerektiğinde düzgün çalıştığından emin olmak için testten geçirilmelidir.
• Sinyalizasyon Kontrolü: Siren, ışıklı gösterge ve sesli uyarı sistemine bağlı cihazların zamanında ve eksiksiz çalıştığı kontrol edilmelidir.

Fonksiyonel Testler

• Sensör Hassasiyeti: Doğru ve zamanında tepki verdiklerinden emin olmak için sensörlerin algılama hassasiyetleri kontrol edilmelidir. Özellikle duman ve ısı dedektörleri gibi hassas sensörlerin doğru algılama yapabilmesi için çevresel koşullar (sıcaklık, nem, hava akımı) göz önünde bulundurulmalıdır.
• Alarm Kontrolü: Algılamaya bağlı alarmın zamanında ve doğru şekilde çaldığından emin olunmalıdır. Herhangi bir gecikme, hatalı alarm veya sessizlik durumları tespit edilmelidir.
• Kontrol Panelleri ve Güç Kaynağı Testi: Sistemin ana kontrol paneli ve güç kaynağının çalışırlığı test edilmeli, şarj düzeyleri ve kapasite testleri kontrol edilmelidir.
• Yardımcı Güç Kaynağının Kontrolü: Kesintisiz güç kaynağı (UPS) ve jeneratörlerin düzgün çalışıp çalışmadığı test edilmelidir.

Yazılım ve Donanım Kontrolü

• Yazılım Güncellemeleri: Sistemin aktif olması için yazılımı da düzenli olarak güncellik kontrolünden geçmeli, varsa güncel versiyona yükseltilmesi gereklidir. Ayrıca yazılım ayarları ve konfigürasyonları yedeklenmelidir. Yazılım güncellemesi olacaksa sistemin kesintiye uğramaması için bakıma başlamadan önce planlama yapılmalıdır.
• Donanım Kontrolü: Sisteme bağlı cihazların donanımsal çalışırlığı kontrol edilmelidir. Donanımların versiyon kontrolleri sağlanmalı ve varsa yeni versiyona yükseltilmesi sağlanmalıdır.

3. Yıllık Bakım

• Sistem Raporu: Bakım sözleşmesi kapsamında, sistemin durumunu gösteren test ve kontrollerin sonuçları, rapor halinde düzenlenmeli ve sorumlulara sunulmalıdır.

4. Acil Durum ve Performans Testleri

• Acil Durum Senaryoları: Bakım sürecinde, gerçek alarm verilerek sistemin yangın senaryosuna bağlı şekilde, algılama ve alarmın doğru ve zamanında çalıştığı denetlenmelidir. Ayrıca yangın panelinin diğer sistemleri kontrolü (fanlar, asansör vb.) ve ilettiği bilgilerin doğruluğu teyit edilmelidir.
• Yanıt Süreleri Testi: Sistemin algılama hızı ve alarmın devreye girme süresi test edilmeli ve standartlara uygun olup olmadığı raporlanmalıdır.

5. Belgeler ve Kayıtlar

• Bakım ve Test Raporları: Yapılan bakım ve testlerin her aşaması kayıt altına alınmalıdır. Bir sonraki bakımda geçmiş bakımın raporları ve test sonuçları gözden geçirilmelidir. Yasal zorunluluklara uygun olmalı ve kolay ulaşılabilir şekilde saklanmalıdır.
• Uzman Personel Sertifikaları: Yangın algılama sistemlerinin bakımını yapan personelin bu alanda eğitimli ve sertifikalı olması gerekmektedir. Ayrıca, bakım hizmetini sağlayan firmanızın yangın güvenliği standartlarına ve yönetmeliklerine uygun olması sizin için önemlidir.

Yangından korunma hayati bir konudur. Algılama sistemi kurdurup önlem almış ve hatta periyodik bakımını yaptırıyor olmanız bile risklerinizi önlemenizde yeterli olmayabilir. Sistem bakımlarınızın üretici firma onaylı ve servis yetkinlik belgesi olan bir firma tarafından yapıldığından emin olmalısınız.